معرفی منبع درس و فهرست مطالب

منبع درس زمین شناسی شهری نوشته دکتر وحید احدنژاد برای دانشجویان مقطع ارشد رشته زمین شناسی دانشگاه پیام نور شامل 315 صفحه

نسخه چاپ شده این فایل در دو سایز A4 و A5 در بخش خرید کتاب ارشد زمین شناسی در فروشگاه بزرگمهر موجود بوده و همچنین نسخه دیجیتالی آن با کلیک بر روی عبارت «دانلود زمین شناسی شهری ارشد PDF» امکان پذیر خواهد بود.

فصل اول: کلیات

• تاریخچه مطالعات زمین شناسی شهری

• بررسی آینده

فصل دوم: ملزومات زیست محیطی و مدیریتی

• توسعه زیرساخت ها

• آلایش آب های سطحی و زیرزمینی

• شهرهای ساحلی

• مخاطرات 

شکستگی دیواره های مسیل و نفوذ آب به درون ایستگاه ارم خط 4 در سال

• روش های مطالعاتی و بازیابی داده های زمین شناسی شهری مرتبط با زیرسطح ساختمان ها

فصل سوم: اصول استفاده پایدار از منابع شهری

• نقشه برداری کاربردی

• استانداردهای ثبت مشاهدات

• مدلسازی و نمایش

• روش های تخصیص، توسعه و ارائه داده های توصیفی

فصل چهارم: مخاطرات (بلایا) زمین شناسی و نحوه مدیریت آنها

• تکنیک های نقشه برداری ویژه

• ترکیب نقشه های مخاطرات چندگانه و تجهیزات حیاتی

فصل پنجم: ژئوشیمی مناطق شهری

• روش های مطالعات ژئوشیمیایی

فصل ششم: تهیه نقشه های زمین شناسی شهری

فصل هفتم: نقشه آسیب پذیری 

علوم مدرن زمین شناسی میتواند راه حلهای بسیار مناسبی برای استفاده پایدار از منابع زیرزمینی در محیط های شهری ارائه کند. منابع زیرزمینی شهری و به ویژه آبهای زیزمینی در مقابل اثرات محیطی بسیار آسیب پذیر بوده و مدیریت منطقی آن بسیار مهم است. بنابراین برنامه های توسعه ای شهرها باید به بهترین نحو و با استفاده از دانش زمین شناسی تدوین و به اجرا درآید. این برنامه ها باید هم زمان آثار زیانبار زیست محیطی بر منابع زیرزمینی مثل گسترش زیرساخت ها و استفاده نامناسب از آبهای زیرزمینی و منابع زمین گرمایی را مورد توجه قرار دهد.

غالباً، توسعه زیر ساخت ها در محیط های شهری و اثرات آن بر کاربری زمین تنها از دیدگاه پیشبرد خود زیر ساخت مورد توجه قرار میگیرد و اتمام سریع و به صرفه معیارهای اصلی در اجرای این گونه پروژه ها هستند. این مسئله باعث ایجاد و یا تشدید مخاطرات مختلفی بر منابع زیرزمینی از قبیل تغییر رژیم جریان آبهای زیرزمینی، تحریک وقوع مخاطرات زمین شناسی و به طور کلی بروز اختلاف در نوع کاربری زمین میشود. با این که در سالهای اخیر چارچوب قانونی محافظت از منابع زیرزمینی به طور پیوسته در حال بازنگری بوده اما هنوز خسارات ناشی از فعالیتهای بشری در محیط های شهری بر روی این منابع بسیار زیاد است.

تا کنون خسارات بر منابع یاد شده عمدتاً به صورت محدود در نظر گرفته می شده و سایر جنبه ها از قبیل برهم کنش های احتمالی در مقیاس ناحیه ای مورد توجه نبوده است. این مسئله دلایل متعددی دارد که از جمله آنها می توان به توجه محض به مسائل مدیریت تکنولوژیکی مرتبط با منابع زیرزمینی به جای در نظر گرفتن سایر مسائل مرتبط با استفاده پایدار از این منابع به عنوان بخشی از زیست بوم بشری اشاره کرد. علاوه بر این بسیاری از پروژه های شهری که مثلاً در ۳۰ سال پیش یا بیشتر مورد تائید قرار گرفته و در محیط های شهری اجرا شده اند امروزه با توجه به قوانین جدید امکان تائید نداشته اند و این پروژه های زیانبار موجب تشدید خسارات به منابع زیرزمینی شهرها شده اند.

به منظور توسعه راهبردهای استفاده پایدار از منابع زیرزمینی در مناطق شهری بررسی های خسارات زیست محیطی نه تنها در بردارنده تاثیرات سطحی از قبیل آلودگی صوتی و آلودگی هوا را در بر میگیرد بلکه تاثیرات منفی بر روی منابع زیرزمینی از جمله رژیم های جریانی آبهای زیرزمینی را نیز شامل می شود.

در این کتاب سعی شده است اهمیت مطالعات زمین شناسی در توسعه پایدار شهرها و کلان شهرها را مورد بررسی قرار داده و نظر مدیران شهری را به این مقوله جلب نماید که هر گونه برنامه های توسعه ای بدون این گونه مطالعات آینده شهرها و منابع موجود در آنها به خطر انداخته و دیر یا زود تصمیم گیران را بر آن خواهد داشت تا با صرف هزینه های بسیار گزاف نسبت به کاهش این مخاطرات تلاش کنند هر چند که در برخی موارد این تلاش ها بیهوده بوده و چاره ای جز انتقال شهر از منطقه نامناسب زمین شناسی به مناطق مناسب تر باقی نمی ماند.