معرفی کتاب جامعه شناسی انحرافات اجتماعی احمد بخارایی

جامعه شناسی انحرافات اجتماعی احمد بخارایی یکی از حوزه های تخصصی جامعه شناسی، علوم تربیتی و روانشناسی با هدف پژوهش و تبیین موضوع های حساسی مانند کجروی و نابهنجاری است. ناگفته پیداست که این حوزه ی جامعه شناختی از اهمیت ویژه ای در هر جامعه ای برخوردار است به ویژه آنکه جامعه ما در حال گذر از توسعه نیافتگی به توسعه یافتگی است و مسائل و مشکلات اجتماعی خاص خود را دارد. و به نظر رسید کتابی که برای دانشجویان دوره ی کارشناسی حاوی مطالبی نسبتا جامع باشد تأليف نگردیده است. فلذا بنا به تعهد و علاقه ی علمی دست به تألیف این کتاب زده شد. کتاب حاضر با مطالعه ی محتوای اکثر کتابهای فارسی زبان در خصوص جامعه شناسی انحرافات اجتماعی و نیز در برخی موضوع ها با ذکر مطالب ویژه ای به رشته ی تحریر درآمده و بالطبع خالی از اشکال و انتقاد نمی باشد.

فصل اول کتاب به طرح موضوع و بحث پیرامون ابهام های موجود در حوزه ی جامعه شناسی انحرافات اجتماعی می پردازد. مفاهیم و معنای واژه های مرتبط را شرح داده و عوامل تعیین کننده رفتار را مشخص می کند.

فصل دوم نگاهی دوباره و نسبتا جدید به معنای کجروی و انحراف در مقایسه با معانی سه موضوع مسائل اجتماعی، نابهنجاری ها و جرایم دارد و نظر جامعه شناسانی مثل دورکیم، مرتون، مارکس و سیمن را در مود نابهنجاری بیان می کند.

در فصل سوم کتاب با بهره گیری از موضوع علت های چهارگانه در منطق صوری، اقدام به ارائه ی تقسیم بندی ویژه ای از انواع انحرافات شده است. انواع انحراف را به اعتبار انواع هنجار های سه گانه (خاص، رفتاری و ارزشی)، مصداق، کارکرد و شدت و ضعف می سنجد.

فصل چهارم کتاب به بیان رویکردها و دیدگاه ها در این حوزه ی جامعه شناختی اختصاص دارد که مهمترین فصل کتاب است. نقش خانواده، آموزش و پروش و رسانه را در جامعه پذیری بررسی کرده و از دیدگاه های نابرابری اقتصادی  و انگ زنی به موضوع انحرافات می نگرد.

در فصل پنجم به روش ها و فنون مطالعه کجروی های اجتماعی در قالب مطالعات زرفانگر و پهنانگر می پردازد. مطالعه موردی، مشاهده در موسسات، مشاهده مشارکتی و پیمایش بزه دیدگی از این موارد هستند.

در فصل ششم به ذکر رابطه ی مسائل اجتماعی و انحرافات در ایران پرداخته، مسائل جمعیتی، اشتغال و بیکاری، مسائل شهری و روستایی، فساد و ساختار بیمار اداری را به بحث می گذارد.

و بالاخره در فصل هفتم به بیان نمونه هایی از انحرافات در ایران و جهان مانند خودکشی، اعتیاد، قتل، سرقت، نزاع و کج رفتاری اقتصادی حرفه ای و … پرداخته ایم.