معرفی کتاب و فهرست مطالب

کتاب تشریح و کالبد شناسی حیوانات اهلی نوشته دکتر حسین حملی انتشارات آییژ رشته دامپزشکی

ناحیه شناسی (توپوگرافی)

استخوان شناسی عمومی

• اسکلت محوری 

• اسکلت ضمیمه ای

• مفصل شناسی

عضله شناسی

اندامهای ضمیمه ای بدن

• آناتومی سم

• آناتومی شاخ

• اندام بینایی

• گوش

دستگاه عصبی

• سیستم اعصاب مرکزی

• طناب نخاعی

• سیستم اعصاب محیطی

• سیستم اعصاب خودمختار

دستگاه گوارش

• حفره دهانی

• کالبد شناسی عمومی روده ها

دستگاه تنفس

دستگاه گردش خون

سیستم لنفاوی بدن

دستگاه ادراری تناسلی

کالبد شناسی پرندگان

واژه anatomy از دو لغت مجزای یونانی ana، بمعنای apart یا جدا و tomy بمعنای cut یا برش تشکیل شده است و عبارت از مطالعه ساختمان بدن و ارتباط اندامهای مختلف آن با یکدیگر می باشد.

این شاخه از علم بیولوژی توسط تشریح و مشاهده عملی کالبد حيوانات قابل مطالعه می باشد.

آناتومی یکی از کهن ترین شاخه های علم بیولوژی از قرن چهارم (میلادی) بوده و بر می گردد به قرن چهارم قبل از میلاد که ارسطو مطالعاتی را بر روی آناتومی ماهی و حیوانات انجام داد و لذا ارسطو را بعنوان پدر علم آناتومی می شناسند.

آناتومی لازمه تمام علوم بیولوژی و علومی است که بنحوی با موجود زنده سروکار دارند. امروزه آناتومی به کمک میکروسکوپ نوری و الکترونی بقدری پیچیده شده است که اگر ارسطو زنده می بود شاید آن را نمی شناخت.

علاوه بر ارسطو دانشمندان دیگری نظیر Claudis Galen و Andreas Vesalius مطالعاتی را انجام دادند. Galen پزشک ایتالیایی اهل رُم در قرن دوم بعد از میلاد و Vesalius آناتومیست بلژیکی قرن ۱۶ میلادی بود که کارهای زیادی را انجام دادند. وزالیوس بخاطر خدمات درخشان خود بنام پدر علم آناتومی مدرن لقب یافت.

در زمینه آناتومی میکروسکوپی، رابرت هوک، Schleiden، شوان و رودلف ويرشو (Rudolf Virchow) بیش از دیگران زحمت کشیدند در قرون وسطی قبل از پیشرفت در پرورش حیوانات آزمایشگاهی رشد علم آناتومی بعنوان یک شاخه ای از طب بستگی زیادی به همکاری دادگاه های جنائی داشت. در آن زمان اجساد بسرعت فاسد می شدند، زیرا سیستم سردخانه ای هنوز توسعه پیدا نکرده بود و بیشتر کارها بر روی جسد تازه انجام میگرفت. در قرن ۱۶ میلادی Fallopius دو محکوم به مرگ را با توافق کلانتر محلی تشریح کرد، و برای بیهوشی آنها از مواد مخدر استفاده نمود.

یکی از آنها جان سپرد ولی دیگری زنده ماند و مورد بخشودگی قرار گرفت ولی Fallopius دست از کار نکشید و ۸ حلقه دیگر تریاک را به محکوم خورانید و بدین ترتیب MLD یا minimum lethal dose را برای داروها وضع نمود. روشهای آناتومیکی بطور کلی به چهار روش زیر تقسیم میشود:

۱- آناتومی سیستمیک (Systemic Anatomy)

۲- آناتومی توپوگرافیک (Topographic Anatomy)

۳- آناتومی ناحیه ای (Regional Anatomy)

۴- آناتومی تخصصی (Special Anatomy)

در کتاب تشریح و کالبد شناسی حیوانات اهلی بیشتر در مورد روشهای اول و دوم بحث می شود.