معرفی و فهرست مطالب کتاب حسابداری و حسابرسی دولتی – مجید نوریان، علی شفیع زاده

فصل اول: کلیات

فصل دوم: مبانی نظری و اصول متداول حسابداری و گزارشگری مالی دولتی

فصل سوم: مبانی حسابداری

فصل چهارم: مراحل تشخیص و وصول درآمدها و مراحل انجام هزینه های دولت

فصل پنجم: حساب مستقل وجوه عمومی (خزانه) 

فصل ششم: حساب مستقل وجوه اعتبارات هزینه ای

فصل هفتم: حساب مستقل وجوه اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای (عمرانی)

فصل هشتم: حساب مستقل وجوه درآمد های اختصاصی فصل نهم: حساب های مستقل وجوه امانی

در حال حاضر، کتاب های حسابداری دولتی موجود در کشور ما عمدتا روش های متنوع و متفاوتی را برای ثبت و گزارش رویدادهای مالی در سیستم حسابداری دولتی ارائه کرده اند و به دلیل گسترده بودن مطالب، برخی از کتاب ها آن چنان مفصل نگاشته شده اند که ارائه آنها به عنوان کتاب درسی برای دانشجویان مناسب نیست. از این رو، تصمیم بر آن شد که برای درس حسابداری و حسابرسی دولتی دانشگاه پیام نور کتاب مستقلی تدوین شود. در کتاب حاضر سعی شده است که مباحث حسابداری دولتی بر اساس استانداردهای روز دنیا و در نظر گرفتن قوانین و مقررات جاری کشور تنظیم شود.

امروزه آشنایی با مفاهیم حسابداری برای همه ی کسانی که به انجام دادن فعالیت های اقتصادی می پردازند از ضرورت های اجتناب ناپذیر است، تا آنجا که حسابداری را زبان تجارت دانسته اند. در ایران، على رغم توسعه ی روزافزون دولت و رشد قابل توجه درآمدها و هزینه های دولتی در سال های اخیر، و در کنار تلاش هایی که در این زمینه صورت گرفته است، سیستم اطلاعاتی مالی کارامدی که بتواند کنترل های مالی لازم را در دستگاههای دولتی اعمال کند و در عین حال اطلاعات به هنگام و دقیقی از وضعیت مالی و نتایج عملیات آنها ارائه کند، مستقر نشده است. قاعدتا بومی کردن یا وضع و تدوین استانداردهای حسابداری و حسابرسی دولتی کاری لازم و البته عظيم و زمانبر است و نیازمند همکاری نهادهای مختلف و صاحب نظران حوزه های تئوری و عمل است. سازمان حسابرسی طبق بند «ز» ماده ۷ اساسنامه ی خود متولی این امر شناخته می شود. این سازمان با همکاری بخش خصوصی، اشخاص ذیصلاح، مؤسسات و نهادهای فعال در حرفه و همچنین توسعه ی قوانین بورس اوراق بهادار و تمهید ضمانت اجرایی برای این قوانین توانسته است استانداردهای حسابداری و حسابرسی دولتی را به نحوی مناسب تدوین کند. بدین ترتیب فرایند ثبت عملیات، گزارشگری و گزارش گیری و نیز حسابرسی در بخش خصوصی توانسته است طی سالهای اخیر پیشرفتی چشمگیر داشته باشد، حال آنکه حسابداری و حسابرسی دولتی در ایران شاهد چنین تحولی نبوده است. دلیل آن را بیش از همه باید در ساختار دولت و نحوه ی تعامل آن با نهادهای اصطلاحا حسابخواه، منابع تشکیل دهنده ی درآمدی دولت، اتکای بخش عمده ی اقتصاد کشور به دولت و در عوض کوچک بودن بازار سرمایه و… دانست. در هر حال سازمان حسابرسی تدوین استانداردهای این حوزه را نیز در دستور کار خود دارد و تاکنون علاوه بر تدوین مفاهیم نظری گزارشگری مالی بخش عمومی دولتی که در پیوست همین کتاب می توانید به مطالعه آن بپردازید توانسته است ۶ استاندارد حسابداری بخش عمومی را به تصویب برساند و پیش نویس ۳ استاندارد دیگر را نیز تهیه کند. لازم به ذکر است استانداردهای مصوب از ابتدای فروردین ماه سال ۱۳۹۴ لازم الاجرا بوده و بر این اساس حسابداری حسابرسی دولتی تحت عنوان حسابداری بخش عمومی متداول و مرسوم است.