معرفی منبع درس و فهرست مطالب

منبع درس «کلیات تاریخ تمدن شه قاره هند» (تاریخ شبه قاره هند) نوشته دکتر کریم نجفی برزگر برای دانشجویان مقطع ارشد تاریخ گرایش تاریخ ایران اسلامی دانشگاه پیام نور شامل 268 صفحه

نسخه چاپ شده این فایل در بخش خرید کتاب ارشد تاریخ در فروشگاه بزرگمهر موجود بوده و همچنین نسخه دیجیتالی آن با کلیک بر روی «دانلود تاریخ شبه قاره هند PDF» در اختیار شما قرار خواهد گرفت.

• سرزمین هند

• تقسیمات طبیعی شبه جزیره هند

• مردم هندوستان

• تمدن موهنجودارو و هاراپا

• تاریخ سیاسی هندوستان

• حمله اسکندر به هند

• پادشاهی سلسله موریا

• پادشاهان گوپتاها

• دوره راجپوت ها

• جنوب هند

• چلوکیای بادامی

• سلطنت دراویدی ها

• دوره تسلط و حکمرانی مسلمانان

• تقسیم هندوستان بر اساس مذهب

• دوره تسلط و استیلای استعمار اروپایی

• انقراض سلسله گورکانیان هند

• اعلام انضمام هندوستان به مستعمرات انگلیس

• تأسیس حزب کنگره

• ساختار سیاسی هند پس از استقلال

• تشکیلات حکومتی

• احزاب سیاسی در هند

• سیاست خارجی هند

• روابط با همسایگان مهم

• وضعیت اقتصادی

• آموزش و فرهنگ

• جهانگردی یا صنعت توریسم

• پدیده مذهب در شبه جزیره هند

• سیر مذهب در هندوستان

• آیین و دایی

• تعدد خدایان

• کتابهای مقدس و دا

• ریگ ودا

• تحولات آیین و دایی

• اعتقاد به برهمن

• نظام اجتماعی

• کتب مقدس

• ابين جين

• عقاید و اخلاق

• بودیزم

• عقاید

• اخلاق

• آیینها و مراسم

• كتب مقدس

• فرقه ها

• هندوییسم

• چهار مقصد زندگی

• راههای نجات

• مکاتب ششگانه

• مکتب نیایه

• مکتب وی تشیکه

• مکتب سانکیه

• مکتب ہوگا

• مکتب -پوروه میمانه

• مکتب و بدانته

تری مورتی

• برهما – ویشنو – شیوا

• همسران خدایان

• خدایان بی شمار

• عبادت و پرستش

• معابد

• رود گنگ

• برهمن

• حرمت گاو

فرقه ها

• برهمو ساماج

• آریا ساماج

• راماکریشنا

• آیین سیک

• زمینه های شکل گیری آیین سیک

• شیوه تبلیغی تانک

عقاید

• توحید

• ذکر خدا

• انسان و جهان

• عبادت

فرق شیعه

• دوازده امامی

• اسماعیلیه

• بهره ها

• خوجه ها

• فرق کوچک اسماعیلی

هنرهای زیبا

• معماری

• نقاشی

• موسیقی

تاریخ سیاسی هندوستان

تاریخ سیاسی هندوستان با تاریخ مذهب هندویی فرق دارد. تاریخ سیاسی هند را میتوان به چهار دوره تقسیم کرد، از این قرار:

1. دوره هندویی
2. دوره فرمانروایی مسلمانان
3. دوره نفوذ و تسلط اروپایی
4. دوره بازیافت استقلال هندوستان و تقسیم این شبه قاره به دو کشور هند و پاکستان و جدایی بنگلادش از پاکستان و پدید آمدن سه کشور مستقل در شبه جزیره

دوره هندویی از چهار هزار سال قبل آغاز گردیده و تاکنون امتداد یافته است.

نظر اجمالی بر تاریخ مختصر هندوستان

در حدود دو هزار سال پیش از میلاد مسیح امواجی از اقوام آریایی هند و ایرانی به شمال هندوستان هجوم بردند و قوم دراویدی و سایر اقوام بومی را مقهور و مغلوب کردند و پس از زد و خوردهای ممتد دراویدی ها را از شمال به سوی جنوب هند راندند و خود بر شمال هندوستان مستولی شدند و اندك اندك جنوب هند را نیز تسخیر نمودند و قهر آریایی ها – مانند سایر فاتحان تمدن و فرهنگ خویشتن را بر دراویدی ها و بومی های دیگر تا حد زیادی تحمیل کردند.

به احتمال زیاد قوم دراویدی از بلوچستان ایران به شمال هندوستان رفته اند. امروز هم يك طايقه باقیمانده براهویی (Brahui) در قسمتی از مرتفعات بلوجستان سکونت دارند و به زبانی که ریشه دراویدی دارد تکلم کنند. اقوام دراویدی دارای  تمدنی بالنسبه پیشرفته بوده اند. دکتر تاراجند عالم و محقق هندی در این باره می نویسد که بحرپیمایان و بازرگانان دراویدی مصر و بابل و اسیای باختری را شناختند و مصنوعات و کالاهای تجاری خود را به کشورهای مذکور از راه دریا می بردند و با فراورده ها و محصول و مصنوعات آنها مبادله می کردند. در مورد این پرسش که آیا تمدن آریایی های مهاجم بر تمدن دراویدی های مغلوب برتری و تفوق معنوی داشته است، نمیتوان پاسخ مقرون به واقع داد. کریستن سن (Christensen) اقوام آریایی هند و ایرانی را به دو دسته اسورا (Asura = Ahura) پرست و دیو (Daiva) پرست منقسم ساخته و می گوید اقوام اسور (=اهورا) پرست پرورش یافته تر از اقوام دیو پرست بوده اند و حرفه اصلی آنان فلاحت و تربیت احشام و اغنام بوده و به باقی ماندن در ایران قناعت کردند ولی اقوام دیو پرست به اغوای روح حادثه جویی و زیاده طلبی به سوی هند پیش تاختند و سرانجام وارد شمال هندوستان شدند و با اقوام دراویدی و سایر بومی ها به جنگ و جدال و ستیزه پرداختند و آنان را مقهور و مغلوب ساختند.

شکست قوم دراویدی از قوم آریایی مهاجم نمی تواند تنها دلیل برتری تمدن آریایی هند باشد؛ زیرا در طول تاریخ با اقوام نیمه بدوی بر اقوام متمدن جیره شدند و تمدن آنان را زیر و رو کردند. بعد از غلبه قوم آریایی بر قوم دراویدی از يك سو قوم آریایی به تدریج تحت تأثیر فرهنگ و تمدن و سنت دراویدی و آب و هوا و محیط جدید خود قرار گرفت و از سوی دیگر دراویدی ها با تمدن و فرهنگ آریایی آشنا شدند و رفته رفته این دو قوم غالب و مغلوب تمدن مشترکی به وجود آوردند که در تاریخ هندوستان به تمدن و فرهنگ دوره ودایی مشهور و معروف است.