معرفی منبع درس و فهرست مطالب

منبع درس برآورد شاخص های جمعیتی نوشته دکتر لطیف پرتوی برای دانشجویان مقطع ارشد رشته جمعیت شناسی دانشگاه پیام نور شامل 265 صفحه

نسخه چاپ شده این جزوه در دو سایز A4 و A5 در بخش خرید کتاب ارشد جمعیت شناسی در فروشگاه موجود بوده و نسخه دیجیتالی آن نیز با کلیک بروی «دانلود برآورد شاخص های جمعیتی pdf»  امکان پذیر خواهد بود.

باروری

• روشهای مبتنی بر داده های فرزندان زنده به دنیا آمده (روش براس)

• روش فرزندان خود

• روش رله

• روش بازماندگی معکوس

ازدواج و زناشویی در برآورد شاخص های جمعیتی

• مفاهیم اساسی

• نسبی بودن آمارهای زناشویی

• میزان ناخالص ازدواج

• جدول زناشویی

• میانگین سن در اولین ازدواج (روش هاینل)

• برآورد میزان ازدواج اول از جدول استاندارد کول

• میانگین سالهای تجرد

• پیشرسی ازدواج

• عمومیت ازدواج و تجرد قطعی

مرگ و میر

• روش مبتنی بر داده های فرزندان زنده به دنیا آمده و فرزندان فوت شده (روش براس)

• استاندارد سازی میزان مرگ و میر

• جدول عمر

مهاجرت

• تعاریف و مفاهیم

• روش برآورد تعداد کل مهاجران

• روش برآورد ترکیب سنی و جنسی مهاجران

• مهاجرت بين مناطق مختلف (روش ماتریسی)

• تکنیک آمارهای حیاتی جهت برآورد خالص مهاجرت در بین دو سرشماری

پیش بینی جمعیت

مزایا و معایب روش رله

(الف) مزایا، از مزایای روش رله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

1) باروری برآورد شده به خطاهای موجود در برآورد امید زندگی در بدو تولد حساس نیست. بنابراین یک مقدار تقریبی از امید زندگی برآوردی نسبتاً دقیق از باروری به دست میدهد. برای مثال، برآورد شده است که یک سال تغییر در مقدار امید زنندگی در بدو تولد تأثیری کمتر از ۰/۸ درصد بر مقدار برآورد شده ی میزان باروری کل خواهد داشت (صندوق جمعیت سازمان ملل متحد ۱۹۹۳، آریاگا ۱۹۹۴).

2) کاربرد این روش نیاز به اطلاعات زیاد ندارد. امروزه در تقریباً تمام سرشماریهای جمعیتی اطلاعاتی از توزیع سنی و جنسی جمعیت به دست داده میشود که امکان محاسبه ی شاخصهای CWR و از آن طریق شاخصهای باروری را میسر می سازد.

ب معایب روش رله روش رله علی رغم سهولت کاربرد و نیاز به اطلاعات محدود دارای معایب و محدودیتهایی به قرار زیر میباشد:

1) مقادیر برآورد شده باروری به طور مستقیم به دقت مقادیر CWR بستگی دارد. بنابراین روش شناسی رله در مورد کشورهای توسعه یافته نتایج دقیقی به دست میدهد. با این حال، نتایج ممکن است تحت تأثیر خطاهای موجود در گزارش ،سن به ویژه کم شماری کودکان ۴-۰ ساله، باشد. در چنین وضعیتی ترجیح داده میشود که از توزیع های سنی همواره استفاده شود.

2) ممکن است کم شماری جمعیت زیر پنج سال به طور اشتباه به کاهش باروری در سالهای اخیر تعبیر شود.

3) باروری در حال تغییر و مهاجرت در مقایسه با مرگ ومیر در حال تغییر تأثیر بیشتری بر برآوردها خواهد گذاشت (آریاگا ۱۹۹۴).

رله بر مبنای تجربه ی کشورهای در حال توسعه استدلال نمود که برآوردهای مبتنی بر CWR1 دچار کم برآوردی است در حالی که برآوردهای مبتنی بر CWR2 ممکن است دچار بیش برآوردی شود. بنابراین بهترین برآورد یک میانگین وزنی از هر دو برآورد، برآوردهای مبتنی بر CWR1 و CWR2، میباشد صندوق جمعیت سازمان ملل متحد (۱۹۹۳).